۱۰ نکته مهم که باید تو قالب بندی بتن جدی بگیری
۱۰ تا نکته خاک‌خورده کارگاهی برای قالب‌بندی بتن که جایی بهت نمیگن!
آقا بریم سر اصل مطلب! می‌خوایم یه گپ خودمونی بزنیم در مورد قالب‌بندی بتن. نه از اون حرفای خشک کتابی‌ها! می‌خوایم فوت کوزه‌گری‌هایی رو بگیم که اگه جدی نگیری، کل زحمتت به باد میره. پس حواستو جمع کن که این ده تا نکته، حکم نقشه گنج رو داره.
۱. نقشه رو عشقه! بی‌نقشه کار کردن یعنی فاجعه…
رفیق، اولین و مهم‌ترین چیز نقشه مهندسی‌شده است. فکر نکن چون یه دیوار ساده است، می‌تونی سرانگشتی جمعش کنی. فشار بتن شوخی نداره! یهو دیدی شکم داد، ترکید و کل بتنت ریخت کف زمین. نقشه دقیق بهت میگه فاصله پشت‌بندها چقدر باشه، چه پینی استفاده کنی، چه جک سقفی با چه فاصله‌ای بذاری. خلاصه که نقشه، خدای کاره!
۲. با قالب داغون و زهوار در رفته کار نکن، خرج رو دستت میذاره!
اون قالب فلزی بتن کج و کوله و زنگ‌زده رو بذار کنار. شاید اولش بگی دارم صرفه‌جویی می‌کنم، ولی آخرش مجبوری دو برابر پول بدی واسه ماله کشی و ترمیم سطح بتن. قالب سالم و تمیز یعنی سطح بتن صاف و اکسپوز. قبل از استفاده، یه نگاهی بهشون بنداز، اگه تاب داره، سوراخه یا پین‌هاش خرابه، ردش کن بره.
۳. شاقول و تراز بودن، آبروی کاره…
داداش من، دیوار کج تا ثریا میره بالا! از اول که داری قالب رو می‌چینی، شاقول دستت باشه. میلیمتری خطا کنی، تو ارتفاع چند متری، کارت به سانتیمتر می‌کشه. مخصوصاً تو ستون‌ها و دیوارهای بلند، وسواس به خرج بده. یه سازه شیک، از یه قالب‌بندی تراز و شاقول شروع میشه. اینو یادت نره!
۴. نذار شیره بتن در بره! (آب‌بندی یادت نره)
شیره بتن، خونِ بتنه! اگه از درز بین قالب‌ها فرار کنه، اون قسمت از بتن ضعیف، پوک و کرمو میشه. بعداً هرچی روش ماله بکشی، دیگه اون بتن، بتن سابق نمیشه. پس همه درزها، گوشه‌ها و سوراخ‌ها رو خوب آب‌بندی کن. یه کم وقت می‌گیره ولی نتیجه کار زمین تا آسمون فرق می‌کنه.
۵. زیر پای جک‌ها سفت باشه، یهو خالی نکنه!
جک‌ها رو هیچ‌وقت مستقیم روی خاک نرم یا ناپایدار نذار. فکر کن چند تن بتن قراره بیاد روش! همیشه زیر جک سقفی یه تخته الوار محکم و صاف بذار تا فشار رو پخش کنه. اگه زمین سسته، حتماً خاک رو بکوب و رگلاژ کن. شوخی گرفتن این قضیه مساویه با نشست کردن و ترک خوردن سقف.
۶. روغن بزن تا نچسبه! (مثل قالب کیک)
قضیه ساده است. همونطور که قبل از ریختن مایه کیک، قالب رو چرب می‌کنی، اینجا هم باید یه لایه نازک و یکنواخت روغن قالب به سطح داخلی بزنی. این کار باعث میشه بعداً قالب مثل هلو از بتن جدا شه، سطح بتنت صاف در بیاد و عمر قالبت هم بیشتر بشه. فقط حواست باشه روغن شره نکنه و روی میلگردها نریزه.
۷. بازرسی قبل از بتن‌ریزی، کار عاقلانه است.
وقتی همه چی آماده شد، قبل از اینکه به پمپ بگی بتن رو بریزه، یه دور خودت مثل کارآگاه‌ها همه چیزو چک کن. ابعاد رو چک کن، پین و گُوه‌ها رو چک کن، داخل قالب رو نگاه کن آشغال نباشه. این آخرین فرصته که اگه مشکلی هست، با هزینه کم حلش کنی. بعد از ریختن بتن دیگه دیره!
۸. موقع بتن‌ریزی هول نشو، آروم و پیوسته بریز.
بتن رو یهو از ارتفاع زیاد نریز تو قالب. این کار هم باعث جدا شدن سنگدانه‌ها میشه و هم یه شوک وحشتناک به قالب وارد می‌کنه. بتن‌ریزی باید لایه به لایه و با سرعت یکنواخت باشه. مخصوصاً تو دیوارها و ستون‌ها، حواست به فشار جانبی بتن باشه که با ارتفاع، زیاد میشه.
۹. برای باز کردن قالب عجله نکن، بذار بتن نفس بکشه!
یکی از اشتباهات رایج، باز کردن زودهنگام قالبه. بتن برای رسیدن به مقاومت کافی، به زمان نیاز داره. اینکه کی قالب رو باز کنی، به نوع سیمان، آب و هوا و آیین‌نامه بستگی داره. اگه زود باز کنی، ممکنه گوشه‌های کار بپره یا حتی عضو سازه‌ای تغییر شکل بده. پس صبور باش رفیق.
۱۰. و آخرش… اول ایمنی، بعد کار!
همه اینا رو گفتیم، ولی هیچی به اندازه ایمنی مهم نیست. کار روی سکوهای ناایمن، نداشتن کلاه و کمربند، مهاربندی ضعیف جک‌ها… اینا چیزاییه که با جون آدما بازی می‌کنه. همیشه قبل از شروع، از ایمن بودن محیط کارت مطمئن شو. یادت باشه هیچ سازه‌ای ارزش یه قطره خون رو هم نداره.
