فرایند های شکل دهی فلزی (خم کاری) چیست؟
[vc_row][vc_column][vc_column_text]
در این مطلب می خوانیم؟
مقدمه فرایند های شکل دهی فلزی
- پدیده موم سان چیست؟
تعریف bend alliwance
یکسان نبودن جهت خم کاری در ورق
پدیده برگشت فنری در خم کاری
پدیده برگشت فنری منفی در خم کاری
مقدمه فرایند های شکل دهی فلزی
شکل دهی فلزات شامل فرایند هایی است که در آن فلز به وسیله ابزار و یا قالب ها شکل داده می شود. این فرایند ها با افزایش خواص میکانیکی در قطعات همراه می شود به گونه ای که می توان گفت: شکل دهی فلزی عملیاتی است که در نتیجه آن خواص فیزیکی و مکانیکی ورق بدون هیچ روش براده برداری تغییر می کند.
- شکل دهی در فلزات فرایندی کاملا دینامیک است که از آن به عملیات سریع یا غیر آرام یاد می شود.
- نیرو یا انرژی مورد نیاز در فلزات برای تغییر شکل در حالت گرم کمتر است
-
پدیده موم سان چیست؟
هنگامی که بسیاری از مواد چکش خوار کشیده شوند و از خود حالت کشسانی نشان بدهند بین معنا است که با افزایش بار ماده کشیده شده و اگر ماده رها بشود به شکل اولیه خود باز میگردد، اما هنگامی که بار وارده از حد تحمل بار ماده بیشتر باشد و ماده تسلیم می شود و بیشتر تغییر شکل پیدا می کند و با برداشتن بار ماده به شکل اولیه خود بر نمیگردد که پدیده موم سان به وجود می آید.
خم کاری چیست؟
خم کاری به دسته ای از فرایند های شکل سرد گفته می شود که ورق های فلزی تحت خمش قرار گرفته و زاویه دار می شوند. در عملیات خم کاری که عموما حول یک محور انجام می شود سطح داخلی ورق در معرض تنش های فشاری بوده و سطح بیرونی آن تنش های کششی را تحمل می کند. در واقع خم کاری فلز از یک سوموجب ایجاد تنش های کششی روی سطح خارجی خم که فلز باید در آنجا کشیده شود و از سوی دیگر به ایجاد تنش های درونی روی قسمت داخلی ورق که در آنجا فشرده می شود منجر می شود.
عمده عیوب خم کاری عبارت است از :
- چین خوردگی در لایه داخلی به خاطر فشردگی
- پارگی در لایه خارجی به خاطر کشش
خم کاری بیشتر با دستگاه های پرس انجام می شود هم چنین از دستگاه های نورد و عملیات های سنتی مثل آهنگری و چکش کاری کردن نیز می توان نام برد.
bend alliwance چیست؟
وقتی که یک ورق خم می شود سطح داخلی ورق به صورت فشرده و سطح خارجی ورق کشیده می شود و در این میان قسمت از ورق خم قرار میگیرد که بدون تغییر می ماند که به آن bend allowance یا در اصطلاح صنعتی ba گفته می شود.
یکسان نبودن جهت خم کاری در ورق
در صورت یکسان نبودن جهت خم کاری و نورد کاری اولیه امکان ایجاد ترک خوردگی در قطعه وجود دارد. اساس این موضوع به علت آثار ناشی از تمرکز تنش در ناخالصی های ورق که نورد می شده واز این رو افزایش طول آن باز میگردد.
پدیده برگشت فنری در خم کاری
یکی از مباحث مهم در خم کاری ، پدیده برگشت فنری می باشد. این پدیده از رفتار الاستیک ماده پس از حذف بار ناشی می شود در واقع در هنگام بارگذاری نمونه ابتدا به صورت الاستیک و سپس به صورت پلاستیک تغییر شکل می‌دهد. وقتی نیرو از روی جسم برداشته می شود ناحیه الاستیک تغییر شکل خود را باز می یابد و به برگشت فنری می انجامد همانگونه که در شکل نمایش داده شده است.
همچنین ورق تمایل دارد به حالت قبل از خم کاری خود بازگردد مقدار بازگشت فنری نسبت به ضخامت ، جنس ماده ، سختی ، دانه بندی و همچنین عملیات حرارتی بستگی دارد. معمولا در فولاد با سختی بالا حدود 0.5 تا 5 درجه در فسفر حدود 10 تا 15 درجه می باشد و همچنین در بعضی از ماده مانند برنج نرم هیگونه برگشت فنری مشاهده نمی شود.
پدیده برگشت فنری منفی در خمکاری
حالت هایی نیز وجود دارد که در آن پس از همکاری ماده به خم شدن بیشتر تمایل نشان می‌دهد این حالت را برگشت فنری منفی می‌گویند شکل زیر طرح شماتیک خمکاری یک سیم مدور در قالب (V) شکل را ارائه می کند. این نوع خمکاری می تواند به پدیده برگشت فنری منفی منجر شود که احتمال وقوع آن در خمکاری آزاد اساسا منطقی است.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_text_separator title=”گروه تولید محتوا صنعت مجد” color=”orange” border_width=”5″][/vc_column][/vc_row]